Historische tempel van Mulgirigala
Mulgirigala dateert de oprichting op de 2nd eeuw voor Christus en stond door de eeuwen heen bekend om zijn prachtige bibliotheek. Het was de trotse trots van zijn monniken dat een exemplaar van elk boek dat in Lanka religieus of seculier is geschreven tijdens de 2000 jaar van het bewind van zijn koningen, inclusief vele zeldzame originelen, in hun bibliotheek lag. Volgens de overlevering kwamen geleerden, geleerden en schriftgeleerden van over het hele eiland naar Mulgirigala om kopieën van deze boeken te maken; om lange tijd te blijven studeren en mediteren in de grotten onder de grote rots. De bibliotheek zelf was gehuisvest in een aantal van deze grotten, zo koel en zo gezond om in te lezen en te werken, een 'klimaat' en omgeving die zo vriendelijk zijn voor Ola-manuscripten, om ze gedurende talloze decennia fris en intact te houden, vrij van verval.
De top; bedekt met struikgewas, de kleine witte stoepa die de afgelopen jaren is gerestaureerd, lijkt alsof hij in de wolken zweeft, zacht genoeg door de bomen kijkt en dan scherp, plotseling is men aan het einde van de karrenweg en daar is Mulgirigala: een ontzagwekkende, steil, zelfs enigszins ontmoedigend; een hoge, grillige rotsmassa, somber in de indigo-avond, uitgemergeld als een ets van tijdloze ouderdom. Zwaar, omdat men meer gewend is om saaie, gladde, rechte, horizontale wegen te betreden, wordt de klim ondernomen; stap over steile, rechte trede beklommen, geest vliegt ver voor onhandige voeten uit; het ruige rotsplatform bereikt, waar de tempel samen met de devale-heiligdommen staat. En de kleine, uitgeholde plas zoet water aan de rand van de rots, die, zo zeggen ze, nooit droog heeft gestaan, zelfs niet in de diepste, meest verschroeiende droogte.
Gezeten op de steen, een oude monnik in gedachten verzonken, peinzend helemaal opnieuw - misschien wel voor de duizendste keer het ontzagwekkende tafereel dat zich beneden hem ontvouwde. Zachtjes kroop er een op zijn tenen naast hem, die hem niet graag wilde storen, maar gretig om het land beneden te zien uitgespreid in lagen van bont groen; elke laag is opgedeeld in ongelijke 'zakdoeken' van bruin en geel, goud en groen. Men kon zich alleen maar verwonderen. Kilometer na mijl, geboeid, was het oog vrij om over die eindeloze hectaren te dwalen.
Het uitzicht is fantastisch vanaf de top van de camping; naar het zuiden, zover het oog reikt, zijn de wateren van de Indische Oceaan. In de verte neemt het uitzicht het prachtige berglandschap in zich op, van de klassieke heuvels van Kataragama, de Uva-reeks, het hoge plateau van de Horton Plains en Adam's Peak tot de dichterbij gelegen hoogten en de kleinere Morawak Korale-heuvels. De grote rots van Mulgirigala en de grotten eronder werden in de oudheid gebruikt als meditatiecentrum.
In de oudheid waren mannen op zoek naar die ongrijpbare, innerlijke sereniteit in de grotten gaan wonen, de wereld verlatend om daar in de donkere kern van de rots de vrede en waanideeën te vinden waar ze zo intens naar verlangden. Met de vooruitgang van de boeddhistische beschaving werd er een monastieke stichting opgericht in Mulgirigala. Het was een natuurlijke plaats voor degenen die de "gezegende staat" wilden kiezen en de "hoogste gelukzaligheid" wilden bereiken. en de datum wordt gegeven als 137 voor Christus. Militaire heldendaden zijn op heroïsche schaal gepleegd in de omgeving van Mulgirigala en zijn verankerd in onze geschiedenis, maar het is niet om die reden dat de plaats zo beroemd is, aldus de monniken.
